Hayatımızda aldığımız kararlar ve davranışlarımız ne olduğumuzu ve kim olduğumuzu belirler.
Psikolog Gordon ALLPORT’un tanımlamasına göre
“Bir nesneye ya da nesne sınıfına, sürekli olarak olumlu ya da olumsuz yanıt vermek için öğrenilmiş bir yatkınlık” davranış olarak adlandırılır. Biraz daha açıklamak gerekirse çevremizde karşılaştığımız durumlara nasıl tepki veriyoruz ve bunu nasıl sürekli hale getiriyoruz. Bu davranışlarımız neyden kaynaklanıyor.
Davranışlar değişebilir ve değiştirilebilir de insan yaşayan ve gelişen bir varlıktır her gün öğrendiği yeni şeyler ile görüşü bilgisi ve perspektifi değişir ve olgulara karşı verdiği tepkiler de değişir. Bu durum zaman alabilir, ya da kısa sürebilir. Kısa sürmesi için tüm koşulların yerine getirilmesi gerekir.
Peki, davranışları değiştirmek için nasıl yol izlenecek.
Şimdi Icek AJZEN tarafından geliştirilen Planlı davranış teorisine bir bakalım.
Planlı Davranış Teorisi bir bireyin bir işi gerçekleştirmesindeki niyet davranışın belirleyicisi olarak açıklanır. Algılanan davranışsal kontrol değişkeni temelde bir davranışı yerine getirmenin zorluğuna ya da kolaylığına olan inançlarından kaynaklanmaktadır. Bu inançlarda temel olarak bir kişiye yeterli kaynak ve fırsatların sunulması ya da sunulmaması ile alakalıdır. Başka bir deyişle, bireyin bu davranışı yerine getirebilme konusunda sahip olduğu yeterlilik inancıdır.
Bu teoriye göre davranışlarımız niyetler tarafından belirlenir ve niyetleri davranışa çevirecek 3 faktör vardır. İnsan bir davranışa niyetlendiğine bu 3 faktörü kendisine sorar ve tatmin olursa niyet davranışa dönüşür.
- Bu iyi mi? doğru mu?
- Başkaları ne yapıyor?
- Ben Yapabilir miyim?
